Bu konuda naçizane bilgili ve tecrübeli bir kişi olarak naçizane düşüncelerimi aktarayım:
Tekerlekli sandalye ile seyahat edebileceğiniz bir araca karar vermek için teknik olarak 2 değere dikkat etmek gerekir: 1) Aracın içerisine girildiğinde tekerlekli sandalye için müsait bir alan bulunması (bağlama sistemi ile birlikte) . Bu alan birçok araçta koltukların yatırılması veya tamamen çıkarılması ile de elde edilebilir. 2) Araç içerisinde tekerlekli sandalye ile seyahat ederken araç tavanının baş yüksekliğinden en az 5cm, tercihan 8-10cm daha yüksek olması.
Araç seçimini vurgulayan yaşadığımız yeni yaşanmış bir olay: İstanbul içi büyük ilçe belediyelerimizden birinin engelli aracı alımı işinde aracın iç donanımı için anlaştık. 1 ay kadar sonra araç geldi, baktık araç alçak tavan, iç yükseklik 130cm !!! Aracın alımı sırasında Belediye başkanından, müdürlerine kadar, ve araç bayiinin yetkililerine kadar herkes bulunmuş, gelmiş araca bakmış, ama bir Allah'ın kulu çıkıp ta "yahu biz ne yapıyoruz, bu araç içerisinde tekerlekli sandalye ile seyahat edilemez ki" dememiş. Neyse ki, sonunda rica minnet, parası, vergileri vs. ödenmiş araç değiştirildi de düzgün bir iş yapıldı.
Yukarıdaki özelliklere uyan bir araca karar verildikten sonra, araç içerisine biniş-iniş için 2 seçenekten birine karar vermek gerekiyor:
a) Lift b) Rampa
Lift kararı verilir ise harcanması gereken para yaklaşık 5.000 TL 'lerden başlıyor ve yukarılara doğru çıkıyor. Bu fiyatlarda aşağıya doğru olanlar genelde sanayi tipi lift'lerden (yani esas itibarı ile yük indirme-bindirme için kullanılan lift'lerde) uyarlanmış olanlar oluyor, tekerlekli sandalye kullanımı için tasarlanıp imal edilenlerin fiyatları birkaç sebepten ötürü daha pahalı oluyor (daha özel bir kullanım için olmaları, emniyet özellikleri, şık tasarımları, kullanım kolaylıkları vb.) Bu arada dikkat edilmesi gereken bir konu da, sanayi tipi sınıfına giren lift'lerdeki KDV %18, engelli lifti sınıfına girenlerde is %0 !
Bu seviyede bir para harcanmak istenmiyor ise, o zaman rampa seçenekleri var. Burada da fiyatlar 500-550TL 'lerden başlayıp 2.500-3.000TL 'lere kadar çıkıyor. Rampalar lift'lere kıyasla ucuz olmalarına karşın, bazı avantajları: Elektrik ve hidrolik tertibatı olmadığı için elektrik ve hidrolik arızası çıkarmazlar. Montajları ve sökülerek başka araçlarda kullanılmaları liftler'e göre daha kolaydır...
Liftler'in avantajları ise dikey hareket sağladıkları için çok az bir alanda iş görürler. Şık gözükürler. Kullanımı için hiç güç gerektirmezler. Kişisel kullanım için olan araçlardaki dar alanlara bile monte edilebilirler. Uzaktan kumanda ile idare edilebilme gibi kolay kullanım özellikleri vardır vb.
Son bir örnek:
Yine ilçe belediyelerimizden birinin engelli araçlarına taktırmış olduğu bir engelli lifti geçenlerde arıza yaptı. İmalatçı firma arızanın giderilmesi için 2 hafta süre belirtince, Belediye de, bu kadar süre içerisinde lift'siz kalması söz konusu olamayacağı için, bizden bir yarı-otomatik rampa talebinde bulundu. Rampa araca takıldı ve şimdi diğer araçlar için de benzer rampa takılması gündemde.. Yine bir garanti konusu olarak belli ki Ercihan da ayrı bir problem yaşamış..
Özet: Herhangi bir ürün alırken tek bir değere odaklanmanın yanlıştır! Sadece fiyata, sadece tasarıma, sadece üretici firmaya, sadece satan firmaya, sadece teknolojiye, sadece garanti uygulamasına göre karar verilir ise genelde yanlış yapılıyor. Bunların hepsini harmanlayıp karar verilirse genelde uzun seneler memnun bir kullanım oluyor.
Sertel Şen - Lamira