T.C.
BAŞBAKANLIK
Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.PPG.0.12-320-20515 3 Aralık 2002
Konu:
GENELGE
2002/58
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, ülkemiz nüfusunun yaklaşık ?si, sayıları 8 milyonu bulan özürlü vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. Özürlü vatandaşlarımızın, başkalarının yardımına muhtaç olmadan kendi kendilerine yetebilmelerinin sağlanması, fırsat eşitliğinin gerçekleştirilmesi vetopluma üretici bireyler olarak kazandırılmaları büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla, özürlülerinsosyal, ekonomik ve kültürel sorunlarının çözüme kavuşturulmasına yönelik çeşitli düzenlemeleryapılmış bulunmaktadır.
Ancak, bu düzenlemelerin yaşama geçirilmesi ve özürlü vatandaşlarımızın uygulamadakarşılaştıkları sorunların giderilmesini teminen, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan yöneticive diğer personel, özürlü vatandaşlarımıza gereken kolaylığı gösterecek ve ilgili düzenlemelerinyanı sıra aşağıda belirtilen hususlara titizlikle uyacaklardır.
1) Kamu kurum ve kuruluşları, istihdamı zorunlu özürlü personel kontenjanlarını açık tutmayarak süresi içinde sınav açacak, özürlülerin eğitim gördükleri alanlarda, eğitim düzeylerine, mesleki bilgi ve becerilerine uygun iş ve görevlerde istihdamlarının sağlanması için özen gösterecektir.
Özürlülerin istihdamına yönelik olarak açılacak sınavlarda; ülkemiz koşullarına uygun katılamaşartlarının aranmasına, ilkokul ve ilköğretim mezunu özürlülerin de istihdamına olanaksağlanmasına, sınava girebilme yaşının en üst sınırda tutulmasına ve sınav soruları ile sınavlarda görevli refakatçilerin seçiminde özürlülerin ve özür gruplarının özel durumlarının göz önünde bulundurulmasına önem verilecektir. İşyerlerinde özürlülerin çalışmalarını kolaylaştıracak ve işverimini arttıracak araç-gerecin temin edilmesi, mekan ve çalışama koşullarına ilişkin uygundüzenlemelerin yapılması, özürlü çalıştırma zorunluluğuna uymayan işveren veya vekilinceödenmesi gereken para cezalarının tahsili ve tahsil edilen para cezalarının Maliye Bakanlığı ile eşgüdüm sağlanarak, nemalandırılması hususlarında azami titizlik gösterilecektir.
2) Yerel yönetimler ve diğer kamu kurum kuruluşları fiziksel çevrenin özürlüler için ulaşılabilir veyaşanabilir kılınması için cadde, sokak, meydan, yeşil alanlar, çocuk bahçeleri,müzeler, sergialanları parklar, piknik ve eğlence alanları, spor ve oyun alanları, otoparklar gibi kentsel, sosyal, teknik alt yapı alanlarının, turizm, eğitim, sağlık ve kültür tesis ve yapıları ile binaların özürlülerin fiziki çevreye ulaşılabilirliliğini sağlamak amacıyla TSE Standartları ve imar mevzuatında 2 Eylül1999 tarih ve 23 804 sayılı Resmi Gazete?de yayımlanarak yürürlüğe giren; ?3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına DairYönetmelik?, ?Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Planı Bulunmayan AlanlardaUygulanacak İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik?, ?İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması HakkındaYönetmelik?, ?Gecekondu Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına DairYönetmelik?, ?Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik? ve 13 Temmuz 2000 tarih ve 24108 sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren ?3030 sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına DairYönetmelik?te öngörülen düzenlemelere uygun olmasını sağlayacaklardır.
Kentlerimizde yaya trafiğine ayrılmış bulunan kaldırımların ve yaya geçitlerinin özürlü vatandaşlarımız tarafından güvenli bir şekilde kullanılmalarını sağlamak üzere, buralara trafikkurallarına aykırı şekilde motorlu araçların park etmesi ve diğer engellerin konulması önlenecektir.
Öncelikle özürlülerin ağırlıklı olarak ilişkide bulunduğu Valilik, Kaymakamlık, Belediye, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, SHÇEK hizmet birimleri, eğitim kurumları, Sosyal Yardımlaşmayı ve Dayanışmayı teşvik Fonu olmak üzere, tüm kamum kurum ve kuruluşları, hizmet binalarının giriş-çıkışları ile fiziksel çevreyi özürlülerin ilgili birimlere rahatlıkla ulaşabilmelerini sağlayacak şekildeimar mevzuatı ve TSE standartlarına uygun olarak düzenleyeceklerdir.
Bunların yanı sıra; hastane, otogar, gar, havalimanı, tren istasyonu, liman gibi insan hareketlerininyoğun olduğu yerlerde, hizmetlerden yararlanmak isteyen özürlüler için fiziksel engelleri aşma ve ulaşılabilirliği sağlamada ilgili kurum ve kuruluş görevlilerince yardımcı olunacak, konuyla ilgilipersonelin bilinçlendirilmesi ve eğitilmesi kurumlar tarafından sağlanacaktır.
3- Ulusal düzeyde kabul edilen 10-16 Mayıs sakatlar haftasının ilk günü ile 3 Aralık DünyaÖzürlüler Gününde, özürlülere yönelik faaliyet gösteren konfederasyon, bağlı federasyon ve derneklerin kamu görevlisi olan yönetim kurulu üyeleri ile kamuda görev yapan tüm özürlüler idari izinli sayılacaklardır.
4- özürlülere yönelik faaliyet gösteren tüm resmi ve özel eğitim kurumları ile rehabilitasyonmerkezlerinin özürlü çocukların eğitimleri için gerekli özel araç-gereç ile materyaller bakımındantam donanımlı olmaları ve eğitim sürecinin sosyal kültürel faaliyetler ve kaynaştırma programıyladesteklenmesi sağlanacaktır.
Ayrıca kurum ve merkezler dışında kalan özürlülerimizin eğitimleri ve ihtiyaçları için gereken tedbirler alınacak, eğitimleri için gereken araç-gereçler ile ortez, protezi tekerlekli sandalye, koltukdeğneği, baston, işitme cihazı gibi ihtiyaçlarının kurumlarca karşılanmayan tamamı veya kısımlarının, il ve ilçelerde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynaklarından 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda, geciktirilmede karşılanması için gerekli tedbirler alınacaktır.
5- Özürlüler İdaresi Başkanlığının vermiş olduğu Özürlü Kimlik Kartı özürlülere tanınan hak vehizmetlerden yararlanılması için yeterli ve geçerli bir belgedir. Özellikle belediyeler TCDD, THY,Devlet tiyatroları olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları özürlülere yönelik hizmetlerdeÖzürlü Kimlik Kartını esas alacaklardır.
6-Özürlü kişilere yönelik sağlık ve tıbbi rehabilitasyon hizmetlerine gereken önem verilecek ağır özürlülere öncelikle hizmet verilecek sosyal güvencesi olmayan özürlü yurttaşlarımızın sağlıksorunlarının çözümlenmesine ve tedavilerine gayret gösterilecektir. Herhangi bir sosyal güvencesiolamayan özürlü vatandaşlarımızın sağlık kurulu raporlarının düzenlenmesinde bağış, evrak parasıgibi herhangi bir nedenle ücret talep edilmeyecektir.
Avrupa Birliği?ne katılım sürecinde önemi adımlar attığımız bu günlerde, kamu kurum vekuruluşlarınca 2003 Avrupa Özürlüler Yılına yönelik çalışmalar yürütülecek, engellilerin fizikigüçlükleri aşması için gerekli önlemler ivedilikle alınacaktır.
Kamu kurum ve kuruluşları özürlülere yönelik tüm etkinlik ve çalışmaların planlama veuygulamasını Türkiye Sakatlar Konfederasyonu başta olmak üzere özürlülere hizmet amaçlıçalışmalarını yürüten sivil toplum örgütleri ile işbirliği içinde yürüteceklerdir.
Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.
Abdullah GÜL
Başbakan
DAĞITIM :
Gereği :
Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yrd.larına
Devlet Bakanlıklarına
(bağlı ve İlgili kuruluşlara Devlet Bakanlıklarınca)
Bakanlıklara
(Valiliklere ve Belediyelere İç işleri Bakanlığınca )
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına
Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğine
Başbakanlık Bağlı Kuruluşlar
Bağımsız Kurum ve Kurul Başkanlıklarına
Başbakanlık Merkez Teşkilatına
Bilgi :
Cumhur Başkanlığı Gn.Skr.ne
T.B.M.M Genel Sekreterliğine